احساس تنهایی در نوجوانان

احساس تنهایی در نوجوانان

 

مفهوم احساس تنهایی

احساس تنهایی یکی از مفاهیم پیچیده روان شناختی است. تعریفی که امروزه از آن وجود دارد با مفهومی که این واژه در قدیم الایام داشته متفاوت است. در گذشته این احساس، مفهومی مثبت قلمداد میشد و بیشتر تداعی کننده ریاضت و دوری از اجتماع برای رسیدن به شأن و منزلت بالای انسانی، تعمق، مراقبه و ارتباط با خدا، بود. اما امروزه این واژه بار معنایی منفی دارد و بیشتر بر تجربه ناخوشایندی که در پی عدم وجود همدم در زندگی حس میشود، دلالت دارد.

پژوهشگران تعاریف متفاوتی از احساس تنهایی ارائه داده اند ولی در بین تمامی این تعاریف، متخصصان در سه نکته توافق نظر دارند.

سه نکته در احساس تنهایی

اول این که، احساس تنهایی تجربهای ذهنی است و به هیچ وجه نمیتوان آن را با انزوای اجتماعی عینی یکی دانست. زیرا افراد ممکن است هم در هنگامی که تنها هستند و هم هنگامی که در جمع هستند احساس تنهایی کنند. به همین دلیل تنها بودن و احساس تنهایی مفاهیمی یکسان نیستند.

دوم، احساس تنهایی ناشی از ضعف فرد در روابط اجتماعی است و زمانی روی میدهد که بین روابط اجتماعی واقعی فرد و آنچه که او از این روابط انتظار دارد، ناهمخوانی وجود دارد. این کاستی به چند شیوه قابل توصیف است. بعضی محققین، بر این مفهوم تأکید دارند که نیازهای اساسی انسان برای صمیمیت بر آورده نمی شود.

سوم، احساس تنهایی، تجربهای تلخ و آزاردهنده است. گرچه احساس تنهایی در برخی موارد ممکن است منجر به رشد شخصی شود، با این وجود تجربهای ناخوشایند و دردناک است. کسانی که احساس تنهایی می کنند، احساساتی از قبیل افسردگی، پوچی، اضطراب، خستگی، درماندگی و استیصال را گزارشمیدهند. و احساس تنهایی را با شادی و رضایت توصیف نمی کنند

 

احساس تنهایی در نوجوانی یا کهنسالی؟

اگرچه عموما باور بر این است که در دوران کهنسالی احساس تنهایی اجتناب ناپذیر است، تحقیقات نشان میدهد که نوجوانان و افرادی که در بدو بزرگسالی هستند، به طور ویژه مستعد آنند که احساس تنها بودن و طردشدگی کنند .نوجوانی برهه ای حساس از زندگی است که بسیاری از تغییرات شگرف فیزیکی، روانی و اجتماعيدر آن روی میدهد. نوجوانان جزء اقشاری اند که به طور خاص در معرض ابتلاء به این ناخشنودی عاطفی هستند. آمار نشان میدهد که ۷۹٪ از نوجوانان زیر ۱۸ سال در حال تجربه کردن احساس تنهایی اند.

در مقابل، ۵۳٪ از بزرگسالان بین ۴۵ تا ۵۴ سال از احساس تنهایی خبر داده اند، این در حالی است که فقط ۳۷٪ از افراد بالای ۵۵ سال احساس تنهایی را گزارش داده اند. گرچه عوامل متعددی باعث به وجود آمدن احساس تنهایی میشود، بعضی از محققان بر این عقیدهاند که این احساس می تواند ناشی از تجارب ناخوشایند دوران کودکی باشد، تجاربی که در پی برآورده نشدن نیاز به صمیمیت شکل گرفته است. نوجوانانی که احساس تنهایی می کنند زمینه بروز اختلالات روانی، اضطراب، سوء رفتار، کنش هایجنسی خطرساز، رفتارهای پرخاشگرانه ، گرایش به خودکشی  و آسیب پذیری در مقابل بیماریهای جسمی را نشان میدهند.

اهمیت احساس تنهایی در نوجوانی

توجه به اهمیت احساس تنهایی در دوران نوجوانی و تأثیراتی که این احساس در زندگی نوجوان و به احتمال زیاد در دوران بزرگسالی او خواهد داشت، اهمیت پرداختن به آن را روشن می کند. به اعتقاد اندرو ميل كاف’ (۱۹۹۹)، آنچه که تمام نوجوانان نیاز دارند شامل موارد زیر است: مکانی امن، انجام دادن کارهای ارزشمند، حس تعلق، احساس توانمندی، حس امیدواری و داشتن رابطه با کسانی که وجودشان در زندگی او معنادار باشد. به اعتقاد او کلیت نوجوان با محقق شدن عوامل ذکر شده شکوفا میشود که البته تحقق این نیازها باید با توجه به تفاوتهای فردی و بر مبنای احترام متقابل متجلی شود که این مهم بر عهده والدین نوجوان است.