آدم سازی در روانشناسی خانواده

چاپ مقاله

آدم سازي در روانشناسي خانواده

مقدمه:
نويسنده كتاب ويريجينا ستير و ترجمه دكتر بهروز بيرشك است كه در سال 1388 در تهران به چاپ رسيده است ∙ در دهه 1940 تا 1950 روانكاوي فرويد تسلط عمده اي بر افكار باليني ستیر داشت و از اولين درمانگراني بود که قدم به میدان گذاشت و کار با کل خانواده را آغاز کرد و در این راه به بالاترین درجه توفیق نائل شد.
این کتاب شامل فصلها و قسمتهای مختلفی از جمله :خانواده شماشبيه چيست ارزش خود،ارتباط ، الگوهاي ارتبالطي ،بازيهاي ارتباطی، قواعد زندگی ،نظامها ،نقشه خانوادگی ،خانواده ویژه ،و طرح شما روی آدم سازی ،مهندسی خانواده ،خانواده توسعه یافته ،خانواده در اجتماع بزرگتر ،خانواده آینده و …… می باشند. مطالب در پایین آورده شده خلاصه فصل ارتباط کتاب نام برده شده است.
ارتباط
دیدگاه ستیر درباره در خانواده انسانگرایانه است و دنبال روابط و الگوهایی تعاملی و ارتباطی اعضای خانواده است در این فصل اینگونه برداشت کردم که اعضای خانواده اگر هم مستقیما با هم وارد صحبت و بحث نشوند ولی از طریق رفتار و اعمال و حرکات غیر کلامی منظور خود را به همدیگر خواهند فهماند و اگر خانواده جوی آرام و صمیمی و راحت در خانه مهیا کنند ارتباطات سریع تر و پنهان کاری ها نیز کمتر می شود و صمیمیت بین آنها افزایش پیدا میکنند و اعضای خانواده احساس آرامش و رضایت هم از اینکه عضو این خانواده هستند و هم از اینکه محیطی امن و خوب برای ابراز وجود ودر صورتی که برعکس این اتفاق بیفتد یعنی جوی بر خانه حاکم باشد که اعضای خانواده آرزو میکنند که ای کاش عضو این خانواده نبودن تا حداقل احساس آرامش و اطمینان خاطر بکنند و استرس و اضطراب و دلهره نداشته باشند.

حتی اگر هم در این خانه با این ویژگی ها باشند رضایت ندارن و احساس خوشایندی نخواهند داشت و این ناخوشایندی را با در رفتار و سکنات خود نشان میدهند .
هر حرکت و عملی در خانواده معنا و مفهوم دارد ما که موجوداتی اجتماعی هستیم نیاز به این ارتباط و ارتباط یرقرار کردن داریم درواقع با این ارتباط زنده هستیم و نیازهای خود را برآورده میکنیم. و در این فصل و یا کلا ستیر بر الگوهایی ارتباطی و اینکه اعضای خانواده باید با هم ارتباط داشته بتشند و انواع ارتباط را نیز آورده است
پس تاکید نویسنده این بوده که در خانواده باید بین اعضا یک رابطه حسنه خوبی باشد تا اعضا از بودن در خانه احساس شادی و خوبی داشته باشند
و این ارتباط اجزائی دارد که باید رعایت شود که شامل صحبت کردن و گوش دادن است.مثلا گوش کردن به کسی که در حال صحبت کردن است خواهد فهمید و احساس می کنند کسی هست تا به او اهمیت دهد و با او همدلی و همراهی کند ودر نتیجه او نیز به دردل ها و صحبت هایبقیه اعضا در خانه اهمیت خواهد گذاشت و برایشان وقت درنظر میگیرد.
ستیر در این فصل آورده است که آدمها صدای خود را نمی شنوند اگر واقعا میشنیدند میتونستند آنرا تغییر دهند ،اما صدایی را میشنوند که قصد داشتن آنرا دارند(به نقل از ستیر 1384 ،53).

انسانها با تمام وجودشان (جسمی ،روحی ،اعتقادات و ارزشهایش ارتباط برقرار میکند پس کوچکترین رفتارش معنایی در آن نهفته است. مثلا اگر احساس ناراحتی و یا مشکلی در هیجاناتش بکن بر جسم او نیز اثر خواهد داشت.
و همچنین در خانواده از اصطلاح دیگ استفاده کرده است که مربوط به هیجانات و اوضاع هر یک از عضوهای خانواده است که هرموقع دیگ یکی از اعضا پر بود به معنی آن است که الان اوضاع خوب است و احساس خوب و خوشایندی دارد و برعکس اگر دیگش خالی است یعنی اوضاع اصلا خوب نیست و به قول معروف نمی توان به او نزدیک شد و این دیگ نشان دهنده ارزشی که برای خود قائل است را نشان میدهد.
در مورد الگوهایی ارتباطی نیز به انواع این الگوها اشاره کرده که شامل:
فرد سازشگر ، سرزنشگر ، حسابگر ، گیج هستند.

مثلا فرد سازشگر همیشه خود را موافق با دیگران میبیند برای جلب توجه کردن و گرفتن محبت از آنها و سرکوب و انکار کردن احساسات و هیجانات خود صرفا برای ایکه دیگران ناراحت نشوند و او را طرد نکنند.
نتیجه گیری :
از خواندن این کتاب به اینجا رسیدم که ستیر خیلی به روابط و الگوهای ارتباطی بخصوص در خانواده و اعضای آن اهمیت میدهد و واقعا قابل توجه است چون خانه اولین مکان برای اجتماعی شدن است و اگر افراد در یک خانواده خوب با روابط درست و مناسب زندگی کنند این الگوهای رفتاری مناسب را یادخواهند گرفت و آنرا در رجامعه بروز خواهند داد.
منبع:
ستیر،ویریجینا (1388).آدم سازی در روانشناسی خانواده.ترجمه بهروز بیرشک.تهران:سمت